Βαριέμαι, βαριέσαι βαριέται...

-Τι κάνεις;

-Καλά... βαριέμαι...

Η συγκεκριμένη απάντηση είναι χαρακτηριστική στις καθημερινές μας συνομιλίες. η λέξη "βαριέμαι" αναλαμβάνει το δύσκολο ρόλο της περιγραφής της κατάστασης του συνομιλητή ή των συνομιλητών η οποία γίνεται άμεσα αποδεκτή και πλήρως κατανοητή χωρίς να αναζητούνται περαιτέρω διευκρινήσεις. Πολλές φορές, δηλαδή, η παραπάνω απάντηση μπορεί να ακολουθείται από την έκφραση συμφωνίας και άλλων συνομιλητών (π.χ. ναι, και εγώ βαριέμαι..) σε μια προσπάθεια να σημάνει τη λήξη ενός δύκολου ερωτήματος όπως αυτό του "τι κάνεις;" και να συνεχιστεί ο διάλογος με πιο ενδιαφέροντα ανάλαφρα θέματα.

Η λέξη ¨βαριέμαι" περιγράφει ή καλύτερα δημιουργεί νύξεις για μια προβληματική, παθητική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το άτομο που την εκφράζει. εντούτοις, έχει τη δυναμική, λόγω της γενικότερης αποδοχής της να μην προκαλεί κάποια αντίδραση από τους άλλους συνομιλητές. Η φράση αυτή έχει πραγματικά ενσωματωθεί στην καθημερινή μας επικοινωνία γιατί έχει τη δυνατότητα να συνεισφέρει στη συνέχιση του διαλόγου μιας και αποτελεί μια απάντηση, όπως απάντηση είναι και το "δεν ξέρω". Βοηθάει το άτομο που την χρησιμοποιεί να αποφύγει να δώσει σαφεία και συγκεκριμένες απαντήσεις αλλά στην ουσία να δώσει μια απάντηση η οποία σε περίπτωση που του ζητηθούν περισσότερες διευκρινήσεις (πράγμα σπάνιο) να μπορέσει να συνεχίσει το σκεπτικό του επικαλούμενος περιγραφές που επαληθεύουν και δικαιολογούν την περιγραφή του περί βαρεμάρας.

Τι είναι όμως αυτό που θέλουμε να αποκρύψουμε χρησιμοποιώντας τη φράση βαριέμαι. Η απάντηση δεν είναι άλλη από τα συναισθήματα μας. με τον τρόπο αυτό αποφεύγουμε να εκφράσουμε αυτό που πραγματικά νιώθουμε κυρίως όταν αυτό που νιώθουμε περικλείει αρνητικά συναισθήματα (π.χ. άγχος, θλίψη, μελαγχολία, ματαίωση, απόρριψη, μοναξιά, κ.α.).

Κάτι τέτοιο συμβάνει τις περισσότερες φορές καθώς η έκφραση των συναισθημάτων έχει λανθασμένα ταυτιστεί με ενδείξεις αδυναμίας. Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν επιθυμεί να βγάλει προς τα έξω στοιχεία της προσωπικότητας του τα οποία ενδεχομένως θα μεταβάλλουν το προφίλ που έχει κτίσει προς τους άλλους. Ο φόβος της κριτικής είναι και αυτός ένας λόγος ο οποίος κάνει πολλά άτομα να μην θέλουν να εκφράσουν ξεκάθαρα το πως νιώθουν στην παρούσα χρονική στιγμή ή γενικότερα τον τελευταίο καιρό. Από την άλλη αξίζει να σημειωθεί ότι η λέξη βαριέμαι λειτουργεί και ως μηχανισμός άμυνας του ψυχισμού των ατόμων που τη χρησιμοποιούν. κάτι τέτοιο συμβάνει αν σκεφτούμε ότι με τη χρήση αυτής της λέξης αποφεύγονται μια σειρά από διεργασίες οι οποίες συνδεόνται με τη λειτουργία των συναισθημάτων (π.χ. αναμνήσεις, αρνητικές σκέψεις, νοητικές διεργασίες, σωματικές αντιδράσεις). Οι διεργασίες αυτές δεν είναι απραίτητο ότι θα χρησιμοποιηθούν, αντιθέτως θα παραμείνουν άριστα εμφιαλωμένς στο δοχείο του ψυχισμού μας έχοντας λάβει την παραπλανητική ετικέτα με την ένδειξη "βαριέμαι".